คุณแม่ตั้งครรภ์ใช้ยาพ่นหอบหืด ได้หรือไม่?

คุณแม่มือใหม่ทั้งหลายได้ไขข้อข้องใจก็คราวนี้ กับเรื่องน่ารู้ในช่วงตั้งครรภ์ ครั้งนี้ก็เป็นคำถามที่เรียกได้ว่าน่าสงสัยแบบนึกไม่ถึงก็ว่าได้ เพราะในชีวิตการเริ่มตั้งครรภ์ใหม่ๆ สิ่งที่คุณแม่ๆกังวลก็มีหลากหลาย อย่างไรก็ดี เรื่องโรคประจำตัวของคุณแม่ที่ตั้งครรภ์ก็เป็นสิ่งที่ต้องใส่ใจเป็นพิเศษในช่วงครรภ์ โดยทั่วไปแล้วในระยะสามเดือนแรกของการตั้งครรภ์นั้น   เป็นช่วงที่สำคัญมาก เพราะเป็นช่วงที่เริ่มต้นมีการสร้างอวัยวะในระบบต่าง ๆ ดังนั้นหากเป็นไปได้ก็ควรหลีกเลี่ยงการใช้ยาพ่นหอบหืดในระยะสามเดือนแรกไว้ก่อน แต่หากมีอาการแบบรุนแรงของหอบหืดก็คงจำเป็นต้องพิจารณาใช้

สำหรับยาพ่นหอบหืดนั้น แบ่งออกได้เป็น 3 กลุ่มใหญ่ ๆ กลุ่มแรกเป็นพวกสเตียรอยด์ ( steroid ) กลุ่มที่สองเป็นพวกเบต้า อโกนิสต์ ( Beta agonist ) และกลุ่มที่สามเป็นพวก มาสต์เซล สเตบิไลเซอร์ ( Mast cell Stabilizer )

pregnant 

1. ยาพวกสเตียรอยด์ จะออกฤทธิ์กดภูมิต้านทานและปฏิกิริยาที่ทำให้มีการตีบแคบของทางเดินหายใจ เช่น ช่วยลดการบวมของเนื้อเยื่อ และลดการปล่อยสารคัดหลั่งออกมาที่จะทำให้ทางเดินหายใจแคบลงไปอีก เนื่องจากฤทธิ์ดังกล่าวมานี้จึงช่วยทำให้อาการของหอบหืดดีขึ้นได้เพราะช่วยให้พื้นที่ทางเดินหายใจกว้างมากขึ้น การส่งผ่านอากาศและออกซิเจน การดูดซึมออกซิเจนเข้าสู่เนื้อเยื่อก็จะมากขึ้นด้วย
2. ยากลุ่มเบต้า อโกนิสต์ จะออกฤทธิ์ต่อกล้ามเนื้อเรียบของทางเดินหายใจหรือหลอดลม โดยช่วยให้ทางเดินหายใจ หรือหลอดลมนั้นมีการขยายตัว ทำให้พื้นที่ทางเดินหายใจมีมากขึ้นการส่งผ่านอากาศและออกซิเจนก็จะมากขึ้น
3. ยาในกลุ่มมาสต์เซล สเตบิไลเซอร์ จะออกฤทธิ์ยับยั้งและป้องกันการหลั่งสารพวก ฮิสตามีนต่าง ๆ ที่จะทำให้เกิดปฏิกิริยาของหอบหืดได้ ผลของการใช้ยาทั้งสามกลุ่มนี้จะช่วยลดอาการของหอบหืดได้ดี โดยการใช้จะเป็นการใช้ร่วมกัน หรือใช้อย่างใดอย่างหนึ่งก็ขึ้นกับการพิจารณาของแพทย์ผู้ดูแลยาสเตียรอยด์ และ ยากลุ่มเบต้า อโกนิสต์นั้นพอจะใช้ได้ในระหว่างการตั้งครรภ์ ... ถ้ามันมีข้อบ่งชี้ในการใช้ที่มากพอ

นอกจากนี้ .. สิ่งที่เราต้องยอมรับและทราบอย่างหนึ่งก็คือ ทุกอย่างก็ต้องมีทั้งข้อดีและข้อเสีย ในเรื่องของยาก็เช่นกัน   เมื่อมันมีฤทธิ์ที่ทำให้เกิดประโยชน์ มันก็ย่อมมีฤทธิ์ของอาการข้างเคียงที่ทำให้เกิดอาการที่เราไม่ประสงค์ด้วย ได้แก่

อย่างสเตียรอยด์ นั้นก็จะเพิ่มอัตราการอักเสบติดเชื้อได้ และยังมีผลทำให้น้ำตาลในเลือดสูงได้ ดังนั้นหากสตรีตั้งครรภ์มีภาวะเบาหวานอยู่ด้วย ก็จะทำให้การควบคุมระดับน้ำตาลในร่างกายมีความยุ่งยากมากขึ้น แต่มันก็มีข้อดีในสตรีตั้งครรภ์คือช่วยเร่งพัฒนาการของเซลล์ปอดทารกได้

ส่วนยาเบต้า อโกนิสต์ นั้นก็จะมีผลข้างเคียงต่ออัตราการเต้นของหัวใจด้วย โดยจะทำให้อัตราการเต้นของหัวใจเร็วขึ้นนอกจากนี้ยังมีผลให้ระดับน้ำตาลในเลือดมีปริมาณเพิ่มขึ้นได้เช่นเดียวกัน

สำหรับยาในกลุ่ม มาสต์เซล สเตบิไลเซอร์ นั้นก็ยังไม่มีข้อมูลชี้ชัดว่าจะทำให้เกิดความผิดปกติต่อทารกในครรภ์ ดังนั้นน้ำหนักของข้อบ่งชี้ในการใช้จึงเป็นตัวตัดสินว่าจะใช้หรือไม่

ในยาพ่นทั้งหมดเหล่านี้ถือว่าเป็นยาที่ใช้แบบออกฤทธิ์เฉพาะที่ ปริมาณความเข้มข้นก็ไม่มากนัก ระยะเวลาในการใช้ก็ไม่ยาวนาน ดังนั้นโดยรวมก็คือหลีกเลี่ยงการใช้ในช่วงสามเดือนแรกของการตั้งครรภ์ไว้ก่อน ส่วนอายุครรภ์ที่มากขึ้นก็พิจารณาตามข้อบ่งชี้ในการใช้ และหากใช้ยาดังกล่าวแล้วก็ให้เฝ้าระวังเรื่องอาการข้างเคียงต่าง ๆ ที่ไม่พึงประสงค์ของตัวยานั้น ๆ ด้วย

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่
โทร. 0 2265 7777