ข้อควรรู้ก่อนและหลังการส่องตรวจมดลูก Colposcopy

การส่องตรวจมดลูกด้วยคอลโปสโคป (Colposcopy) คือ การใช้กล้องขยายพิเศษส่องตรวจปากช่องคลอด และปากมดลูก โดยจะทำเมื่อพบความผิดปกติจากผลการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก หรือพบว่ามีการติดเชื้อ HPV สายพันธุ์ 16, 18 เพื่อตรวจว่ามีรอยโรคมะเร็ง หรือรอยโรคก่อนเป็นมะเร็งหรือไม่ เพื่อให้การวินิจฉัยตลอดจนการรักษาต่อไป

ขั้นตอนการตรวจ
• จัดให้ผู้รับการตรวจขึ้นขาหยั่ง
• แพทย์ใส่เครื่องมือตรวจภายใน
• ใช้กล้องขยายส่องตรวจดูบริเวณปากมดลูก
• ใช้น้ำยา Acetic acid ป้ายที่บริเวณปากมดลูก
• แพทย์ส่องตรวจดูความผิดปกติที่ช่องคลอด และปากมดลูกโดยละเอียด ในรายที่ไม่พบความผิดปกติเป็นอันสิ้นสุดขั้นตอนการตรวจ
• ในรายที่พบความผิดปกติ แพทย์จะตัดชิ้นเนื้อบริเวณที่ผิดปกติ โดยใช้คีมตัดชิ้นเนื้อที่มีปลายขนาดเล็ก ตัดชิ้นเนื้อขนาดหัวเข็มหมุด 1-2 ชิ้น หรือตามรอยโรค ตามการพิจารณาของแพทย์ เพื่อส่งตรวจต่อไป

ความเสี่ยงและผลข้างเคียงของการตรวจรักษา
• หลังการตัดชิ้นเนื้ออาจมีเลือดซึมเล็กน้อย แพทย์จะทำการห้ามเลือดให้หยุดสนิท กรณีเลือดไม่หยุด แพทย์จะใส่ผ้าก๊อซซับเลือดชนิดที่มีชายยื่นออกมา (tampon) ไว้ในช่องคลอด 1 ชิ้น โดยจะให้ดึงออก 3-4 ชั่วโมงหลังการตรวจ
• อาจรู้สึกแน่นช่องคลอด สามารถขับถ่ายได้ตามปกติ

การปฏิบัติตัวก่อนรับการตรวจ
• มารับการตรวจตามวันเวลาที่แพทย์นัด ถ้าท่านมีประจำเดือนช่วงวันนัด ให้แจ้งเจ้าหน้าที่เพื่อทำการเลื่อนนัด เนื่องจากการมีประจำเดือนจะทำให้ตรวจได้ลำบาก
• ควรงดมีเพศสัมพันธ์ก่อนวันตรวจ 7 วัน
• ถ้าอยู่ในระหว่างการใช้ยาชนิดสอดเข้าช่องคลอด ควรแจ้งให้แพทย์ทราบ ควรงดการสอดยาก่อนวันตรวจ 1 วัน
• ไม่อยู่ระหว่างตั้งครรภ์
•  ไม่ต้องงดน้ำและอาหาร
• ควรปัสสาวะให้เรียบร้อย เพื่อให้กระเพาะปัสสาวะว่าง
• ลงชื่อยินยอมรับการตรวจรักษา และรับทราบขั้นตอนการส่องกล้องปากมดลูก

การปฏิบัติตัวหลังรับการตรวจ
• สามารถทำงานได้ตามปกติ ถ่ายปัสสาวะและอุจจาระได้ตามปกติ ควรทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกทุกครั้งหลังการขับถ่าย ไม่ควรสวนล้างภายใน
• หลังการตรวจแพทย์อาจใส่ผ้าก๊อซไว้ในช่องคลอดเพื่อห้ามเลือด ให้ดึงผ้าก๊อซที่ใส่ไว้ในช่องคลอดออกหลังการตรวจ 3-4 ชั่วโมง ถ้าดึงไม่ออกให้กลับมาโรงพยาบาล การลืมผ้าก๊อซไว้ในช่องคลอดจะทำให้เกิดการติดเชื้อรุนแรงได้
• สังเกตเลือดที่ออกจากช่องคลอด ภายหลังการตรวจอาจมีเลือดออกเล็กน้อยได้ 3-4 วัน ถ้ามีเลือดออกมากผิดปกติ ให้รีบกลับมาพบแพทย์ ในระยะนี้หากมีประจำเดือน ไม่ควรใช้ผ้าอนามัยแบบสอด
• งดมีเพศสัมพันธุ์อย่างน้อย 2 สัปดาห์
• รับประทานยาตามแพทย์สั่ง
• มาฟังผลตรวจตามแพทย์นัด เพื่อวางแผนการรักษาที่เหมาะสม

แพทย์ผู้เขียน: พญ.มัลลิกา เก่งสกุล

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่
โทร. 0 2265 7777